[ Pobierz całość w formacie PDF ]

bezsenność, gorączka, brak apetytu. Gdyby ci się więc co z tego wydało przykre, powiedz
sobie, że ulegasz bólowi.
65. Bacz, byś nie postępował tak wobec ludzi nie mających uczuć ludzkich, jak ludzie nie
mający uczuć ludzkich wobec ludzi.
66. Skąd mamy tę pewność, że Telauges szlachetnością charakteru nie przewyższał
Sokratesa? Nie jest bowiem powodem dostatecznym to, że Sokrates zmarł chlubniej i że z
większą bystrością toczył rozmowy z sofistami lub że z większą wytrwałością noce pod
gołym niebem przepędzał, lub że, gdy mu rozkazano przyprowadzić Salamińczyka, uważał za
rzecz szlachetniejszą nie usłuchać rozkazu, lub że nadęty chodził sobie po ulicy, co by mogło
najbardziej zastanawiać, gdyby było prawdziwe. Ale to należy uwzględnić, jakimi zaletami
obdarzoną duszę miał Sokrates: czy wystarczało mu to, że postępuje z ludz
mi sprawiedliwie,
a wobec bogów pobożność okazuje w ten sposób, że się nie unosi gniewem na widok
przestępstwa ani nie żyje w służbie nieświadomości i że losu, który mu w całości
wymierzono, nie przyjmuje jakoby coś wrogiego, i że nie dz
wiga go jako coÅ› nie do
zniesienia, i że jego umysł nie odczuwa zachcianek ciała.
67. Natura nie związała ciebie tak silnie z masą materii, byś nie mógł się starać o
odgraniczenie się od niej, a spełniania obowiązku nie mógł uczynić zawisłym od samego
siebie. Zdarza się bowiem, że ktoś jest mężem boskim, a nie zostaje przez nikogo zauważony.
O tym zawsze pamiętaj. I o tym pamiętaj, że szczęście życia zawisło od malutkiej liczby
warunków. A gdyś stracił nadzieję zostania dialek-tykiem i przyrodnikiem, niech cię to nie
skłania do zaniechania postanowienia, że będziesz wolny i skromny, i obywatelskim duchem
przejęty, i bogu posłuszny.
68. Można bez przymusu żyć w największym spokoju ducha, chociażby wszyscy krzyczeli,
co się im zachce, i chociażby dzikie zwierzęta rozszarpywały te członeczki otaczającej cię oto
powłoki. Cóż bowiem stanowi przeszkodę, aby wśród tego wszystkiego umysł twój nie
utrzymał się spokojnym i zdolnym do wydania trafnego sądu o tym, co cię spotyka, i
gotowym do skorzystania z materiału nadarzonego? A więc, że sąd w ten sposób przemawia
do zdarzenia: tym jesteś w swej istocie, chociaż czym innym się wydajesz w mniemaniu. A
zdolność duszy do zużytkowania zdarzenia tak przemawia do zdarzenia: ciebiem szukała.
Zawsze bowiem w bezpośredniej teraz
niejszości szukani tworzywa do uprawiania cnoty
rozumnej i obywatelskiej i w ogóle sztuki ludzkiej albo boskiej. Wszelkie bowiem zdarzenie
jest całkiem zwyczajne dla boga lub człowieka. I nie jest ani nowe, ani do zniesienia trudne:
owszem, znane i Å‚atwe.
69. Jest to cechą charakteru doskonałego, że przeżywa dzień każdy jako ostatni i ani niczym
się nie trwoży, ani w działaniu nie słabnie, ani nie jest obłudny.
70. Bogowie- nieśmiertelni- nie czują niezadowolenia, że będą musieli przez wieczność tak
ogromną ciągle znosić tylu tak złych ludzi. Owszem, otaczają ich zewsząd swą opieką. A
36
ciebie, który wnet masz przestać istnieć, to nuży, chociaż w dodatku sani jesteś jednym z
grzeszników.
71. Z
mieszne to, że nie usuwamy się przed grzechem własnym, co możliwe, a usuwamy się
przed obcym, co niemożliwe.
72. Co myśl rozumna i duchem obywatelskim przejęta nie uważa ani za rozumne, ani
obywatelskie, to słusznie ocenia jako rzecz siebie niegodną.
73. Jeżeliś zrobił co dobrego, a inny tego dobrodziejstwa doświadczył, po cóż- podobny do
głupca- szukasz poza tym czegoś trzeciego, a to albo sławy dobroczyńcy, albo wzajemności?
74. Nikt nie czuje trudu, gdy korzyść jaką odnosi. A korzyścią jest działalność zgodna z
nakazem natury. Nie odczuwaj więc trudu, odnosząc korzyść z tego, czym innym korzyść
przynosisz.
75. Wszechnatura przystąpiła do stworzenia świata. Dzisiaj więc albo wszelkie zdarzenie
wydarza się jako skutek, albo nie ma podstawy rozumnej i ten cel najważniejszy, ku któremu [ Pobierz całość w formacie PDF ]