[ Pobierz całość w formacie PDF ]

i społeczny. Zmieniające się systemy polityczne, poszukiwania
 nowego światopoglądu , związane z nimi zjawisko anomii,
niezadowolenie społeczno  ekonomiczne są kolejnymi czynnikami
związanymi z podłożem dla powstawania i funkcjonowania grup
kultowych (Zwoliński 1996, s.20-32; por. także Sakowicz 1994, s.183-
185; Springer 2000, s.36-45).
Uwarunkowania społeczne podatności człowieka należałoby widzieć
również w kontekście podstawowych czynników zawartych we
wspomnianym już modelu integracyjnym (Ross, Langone 1988, s.29-
33; por. Singer, Lalich 1997, s.43-52).
33
Okres rozwojowy. Najczęściej manipulacyjnej działalności sekt
ulegają ludzie młodzi od 16 do 30 roku życia. Jest to więc czas szkoły
bÄ…dz
studiów. W literaturze niemieckojęzycznej na określenie sekt
funkcjonują trafne, jak się wydaje określenia  Jugendreligionen ,
 Jugendsekten . H.Baer wskazuje na wiek między 18, a 26 lat jako
ten, który niesie największe zagrożenie znalezienia się w sekcie
(Bear 1994, s.542; por. także Singer, Lalich 1997, s.68). Okres
młodzieńczy między 16 a 21 rokiem życia charakteryzuje się
specyficznymi prawami i zachowaniami. Obserwuje się występowanie
kryzysu młodzieńczego, któremu towarzyszy nasilenie trudności
psychicznych zwiÄ…zanych z problemem nowej identyfikacji,
z konfliktami potrzeb, ze zmiennością nastrojów emocjonalnych przy
jednoczesnej tendencji do idealizowania rzeczywistości (Obuchowska
1996, s.9-10, 105-109; Asanger 2001, s.285). CzymÅ› naturalnym
w tym okresie rozwojowym jest poszukiwanie nowych dróg
i sposobów radzenia sobie. Grupy kultowe bardzo często zwracają
się do młodzieńczego odczucia alienacji, braku akceptacji
tradycyjnych struktur społecznych, często posługują się
młodzieńczym wizerunkiem, prezentując na zewnątrz witalność,
prężność, otwartość, radykalizm. To wszystko sprawia, że właśnie
ludzie młodzi są szczególnie narażeni na różne zagrożenia, w tym na
aktywną działalność sekt (por. Pużyńska 1988; Klosinski 1996, s.19-
24; Z
ledziński 1997, s.33; Kulik 1998; Prokop 1999, s.14). Nieco
starszą grupą narażoną na werbunkową działalność jest młodzież
studiująca. Ta grupa młodych ludzi często przebywa długi czas poza
domem, chętnie podróżuje, jest z dala od domu i przyjaciół,
przeważnie nie posiada jeszcze swojej rodziny, mając sporo wolnego
czasu i gotowość do poszukiwania treści duchowych stają się dużym
34
obiektem zainteresowania grup kultowych. Bywa, że młodzież ta
przeżywa problemy wynikające z faktu studiowania, a mając
stosunkowo dużą łatwość w nawiązywaniu nowych kontaktów są
otwarci na porady  osób życzliwych . Bardzo często studenci są pełni
zapału aby działać dla dobra wspólnego i zazwyczaj posiadają
szerokie zainteresowania. Stają się więc stosunkowo łatwą i bardzo
atrakcyjną grupą ludzi narażonych na werbunkową działalność sekt
(por. Ritchie 1994, s.15-16; Kuncewicz 2000, s.21).
Czynniki sytuacyjne  to wszystkie te sytuacje które prowadzą
do dużego nasilenia stresu, do wydarzeń kryzysowych, wszystkie te
wydarzenia które mają charakter traumatyczny: śmierć kogoś
bliskiego, ciężka choroba, zawód miłosny, rozwód, brak pracy,
dotkliwa życiowa porażka, nieszczęśliwy wypadek, czy jakakolwiek
inna niespodziewana sytuacja która niesie ze sobą poważne
i nieprzewidziane następstwa dla poszczególnej osoby. Człowiekowi
znajdującemu się w stanie kryzysu, trudno jest jednocześnie dostrzec
manipulacyjne nastawienie grupy kultowej (por. Zarębska-Piotrowska
1997, s.51; Kuncewicz 2000, s.22; Steuden, Kuncewicz 2002, s.73-
115). Potrzeba wsparcia staje siÄ™ silniejsza, tym bardziej, gdy
z różnych powodów nie otrzymuje się go w swoim dotychczasowym
środowisku. Moment wstąpienia do sekty często związany jest
z okresem działania silnego stresu, związanego z sytuacjami
codziennego życia: praca, problemy rodzinne, relacje społeczne,
troska o zdrowie, nowe miejsce pracy, nowy dom, kryzys
finansowy,...(Hassan 1999, s.118; Wójcik 1992, s.189). Badania
innych psychologów potwierdzają powyższą tezę. Znaczna część
osób należących do grup kultowych w momencie wstępowania do
nich znajdowała się w stanie depresji, niepokoju psychicznego,
35
poczucia dezintegracji, a grupa jawiła się im jako sposób na [ Pobierz całość w formacie PDF ]